Rodzaje spoin spawalniczych - oznaczenie spoin
Spoina, inaczej spaw lub połączenie spawane, jest miejscem łączenia się materiałów poprzez ich stopienie oraz zestalenie. Powstaje ona w procesie spawania, najczęściej metali lub tworzyw sztucznych. W polskim przemyśle obowiązuje podstawowy podział spoin na: czołowe, pachwinowe oraz inne (brzeżne, grzbietowe i otworowe). Niemniej jednak jest też wiele podkategorii spawów, które warto znać.
Spoina spawalnicza – kilka ważnych pojęć
Chcąc dowiedzieć się, jakie są rodzaje spoin spawalniczych, należy poznać też kilka ważnych pojęć. Pojawiają się one zarówno w literaturze dotyczącej spawania, jak i w dokumentacji technicznej. Najczęściej powtarzające się wyrażenia to:
Lico spoiny – inaczej zewnętrzna powierzchnia spawu od strony jego układania.
Grań spoiny – występuje przy spoinach wykonywanych jednostronnie. To znajdująca się przeciwlegle do lica zewnętrzna powierzchnia ściegu, który przetapia gardziel rowka spawalniczego.
Nadlew – wypukłość wystająca ponad grubość materiału.
Linia wtopienia – jest linią znajdującą się między spoiną a strefą wpływu ciepła. Wyznacza ona granicę, do jakiej spawany materiał ulega przetopieniu.
Strefa wpływu ciepła – strefa, która w czasie spawania ulega mechanicznym, strukturalnym, odpornościowym i podobnym zmianom.
Spoina symetryczna – spoina, która w poprzecznym przekroju ma taki sam kształt zarówno od strony lica, jak i od strony grani.
Szew spawany przerywany – spoina ułożona z regularnymi odstępami.
Szew spawany ciągły – spoina, która jest ułożona na całej długości złącza.
Allweld.pl © Copyright All rights reserved. Wszelkie zdjęcia i opisy chronione są prawami autorskimi na mocy ustawy zabronione jest ich kopiowanie, modyfikowanie, publikowanie bez uprzedniej zgody.
Rodzaje spoin spawalniczych
Spoiny spawalnicze można zaklasyfikować do kilku grup, uwzględnia się przy tym ich kształt, a także wygląd (nie tylko zewnętrzny, ale i widok w przekroju). Jak już zostało wspomniane, podstawowe rodzaje spoin to:
- Czołowe – stosuje się je przy stykowym łączeniu rur, prętów i blach. Takie spawy powstają pomiędzy ścianką pierwszego elementu, która tworzy jego grubość, a drugim łączonym elementem. Czołowe łączenia dobierane są z uwzględnieniem grubości materiału oraz technologiczno-konstrukcyjnych wymogów. Trzeba przy tym dobrze przygotować krawędzie spawanych elementów.
- Grzbietowe – tak jak spoiny brzeżne, wykonuje się je przy spawaniu cienkich blach. Ich grubość odpowiada sumie wysokości spawu oraz głębokości linii wtopienia.
- Pachwinowe – znajdują zastosowanie przy spawaniu blach metodą nakładkową i zakładkową, jak również przy łączeniu elementów ustawionych pod kątem. Wykonuje się je w rowku, który powstaje w wyniku nieukosowania ścianek spawanych elementów. Spoiny te mogą być równoboczne lub nierównoboczne, a ich lico może mieć formę płaską, wklęsłą albo wypukłą.
- Brzeżne – takie połączenia stosuje się podczas łączenia blach o grubości do 3 mm, które przygotowuje się do pracy poprzez podgięcie. Do łączenia materiału nie jest wykorzystywane spoiwo, a wykonanie spoiny możliwe jest na całej grubości blachy.
- Otworowe – powstają w momencie, gdy na jednej z blach znajduje się podłużny lub okrągły otwór, który jest wypełniany spoiwem.
Allweld.pl © Copyright All rights reserved. Wszelkie zdjęcia i opisy chronione są prawami autorskimi na mocy ustawy zabronione jest ich kopiowanie, modyfikowanie, publikowanie bez uprzedniej zgody.
Wyróżnia się także spoiny bezotworowe:
- Punktowe – wykonuje się je bez wcześniejszego przygotowywania otworu w materiale. Połączenia te powstają na skutek przetopienia się przez jedną blachę i wtopienia w drugą (znajdującą się pod nią).
- Liniowe – powstają w wyniku akumulacji spoin punktowych.
Jest też wiele podkategorii spoin, m.in. brzeżne z krawędziami podwiniętymi, przetopionymi całkowicie lub częściowo czy doczołowe typu I, V, 1/2 V, Y, 1/2 Y, U, 1/2 U, V o stromych brzegach i 1/2 V ze stromym brzegiem. Co więcej, w przypadku niektórych można mówić dodatkowo o spoinach prawostronnych lub lewostronnych.
Jak wyglądają oznaczenia spoin? Wszystko zostało przedstawione na rysunkach:
Allweld.pl © Copyright All rights reserved. Wszelkie zdjęcia i opisy chronione są prawami autorskimi na mocy ustawy zabronione jest ich kopiowanie, modyfikowanie, publikowanie bez uprzedniej zgody.
Sposób rysowania spoin spawalniczych
Spoiny spawalnicze można przedstawiać w umowny lub uproszczony sposób, zgodnie z Polską Normą. Dokładny sposób rysowania łączenia uzależniony jest od rodzaju rzutu:
- Przekrój poprzeczny – do pokazania zarysu spoiny wykorzystywana jest linia ciągła gruba, krawędzie oznaczane są linią ciągłą cienką.
- Widok z góry od strony lica – lico przedstawiane jest jako łuki za pomocą linii ciągłych cienkich. Trzeba tu zwrócić uwagę m.in. na to, że kształt łączenia otworowego zaznacza się linią ciągłą grubą, a bezotworowego linią ciągłą cienką.
- Widok z przodu – lico spoiny oraz zarysy brzegów spawanych elementów zaznaczane są linią ciągłą grubą.
- Widok z dołu od strony grani – grań oznaczana jest linią ciągłą grubą, a niewidoczne w tym przypadku lico cienkimi liniami kreskowymi w postaci łuku. W przypadku spoin otworowych i bezotworowych ich kształty rysowane są cienkimi liniami kreskowymi.
Spoiny spawalnicze na rysunku są oznaczane w specyficzny sposób, a ich charakterystyka jest określana przez 8 punktów. Są to:
- Symbol spoiny,
- Grubość spoiny, czyli wymiar przekroju poprzecznego,
- Długość spoiny, czyli wymiar przekroju wzdłużnego,
- Znaki dodatkowe, np. spoina z licem płaskim, wypukłym lub wklęsłym,
- Znaki dodatkowe, np. spoina wykonana w montażu lub po zamkniętym obwodzie,
- Znaki dodatkowe, np. spoina z podpawaną granią,
- Wymiary brzegów spoiny,
- Symbole informujące o numerze spoiny, jakości, metodzie spawania, numerze instrukcji spawania itp.
Zobacz inne ciekawe artykuły z naszego bloga:
- Spawanie ocynku - wszystkie najważniejsze informacje dotyczące spawania ocynku
- Spawanie Mosiądzu - wszystkie najważniejsze informacje dotyczące spawania tego metalu
- Spawanie aluminium - wszystkie najważniejsze informacje dotyczące spawania tego metalu
- Spawanie żeliwa - wszystkie najważniejsze informacje dotyczące spawania tego metalu
- Spawanie elektrodą - wszystkie najważniejsze informacje dotyczące spawania elektrodą MMA
- Spawarki inwertorowe - Wszystko o spawarkach inwertorowych
- Prostownik do akumulatorów - Zobacz polecane prostowniki do ładowania akumulatorów
- Oznaczenia spoin spawalniczych - Zobacz jakie są rodzaje spoin spawalniczych
Poradnik zakupowy:
- Spawarka dla amatora i początkującego majsterkowicza
- Spawarka inwertorowa do 500 zł
- Spawarka inwertorowa do 1000 zł
- Spawarka inwertorowa od 1000 do 2000 zł
- Jak wybrać odpowiednią spawarkę do swoich potrzeb